వేడి నీటి కంటే చల్లటి నీరు వేగంగా గడ్డకడుతుందని ప్రబలంగా ఉన్న నమ్మకంపై కాలిఫోర్నియా విశ్వవిద్యాలయంలోని పరిశోధకులు ఓ కొత్త పరిశోధన చేశారు. జనాదరణ పొందిన ఈ నమ్మకానికి విరుద్ధంగా, వేడి నీరు.. చల్లని నీటి కంటే వేగంగా గడ్డకడుతుందని ఈ నివేదిక వాదించింది. ఈ దృగ్విషయాన్ని పెంబా (Mpemba) ప్రభావం అని పిలుస్తారు.
Mpemba ప్రభావం ప్రకారం, వేడి నీరు చల్లటి నీటి కంటే వేగంగా ఆవిరైపోతుంది. ఇది దాని ద్రవ్యరాశిని తగ్గిస్తుంది. బాష్పీభవన ప్రక్రియ శీతలీకరణ ప్రభావాన్ని ప్రేరేపిస్తుంది. దీని వలన వేడి నీటిని చల్లటి నీటి కంటే త్వరగా చల్లబరుస్తుంది, స్తంభింపజేస్తుంది. వేడి నీటి వేడెక్కుతున్నప్పుడు, అణువులు ఉపరితలంపైకి వస్తాయి. వేడి నీటిని గడ్డగా మార్చడం వేగవంతం చేసే ఉష్ణప్రసరణ ప్రవాహాలను సృష్టిస్తుంది. నీటిలో హైడ్రోజన్ బాండ్స్ ఘనీభవనంలో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తాయి. వేడిచేసినప్పుడు, ఈ బంధాలు విరిగిపోతాయి. దీని వలన నీటి అణువులు వేరైపోతాయి. దీని వల్ల వేడి నీరు వేగంగా గడ్డ కడుతుంది.
Mpemba ప్రభావానికి మరొక దోహదపడే అంశం నీటిలో కరిగే గ్యాస్ కంటెంట్ ఉంటుంది. వేడి నీరు చల్లటి నీటి కంటే తక్కువ కరిగిన వాయువును కలిగి ఉంటుంది. వేడి చేయడం ద్వారా గణనీయమైన మొత్తంలో బయటపడుతుంది. ఈ అసమానత నీటి లక్షణాలను మారుస్తుందని ప్రయోగాలు సూచిస్తున్నాయి. వేడి నీటికి ఉష్ణప్రసరణ ప్రవాహాలను అభివృద్ధి చేయడాన్ని సులభతరం చేస్తుంది లేదా గడ్డకట్టడానికి తక్కువ వేడి అవసరమయ్యేలా చేసింది. దీంతో పాటు ఇది నీటి మరిగే బిందువులను ప్రభావితం చేయవచ్చు.